Tukang Maén Bal Urang Sunda di Luar Nagrég


Sabenerna mah anu ngaranna Urang Sunda téh lain ngan ukur jalma-jalma anu nyicingan wewengkon tatar Pasundan wungkul. Tapi aya ogé jalma-jalma anu cicingna di luar wewengkon Pasundan anu kaasup urang Sunda. Wewengkon luar tatar Pasundan téh lain ngan ukur wewengkon di nagri Indonesia wungkul, tapi ogé unggal wewengkon di sakuliah alam dunya. Di sakuliah alam dunya anu ngawengku sakabéh wewengkon, bisa dipanggihan anu ngaranna Urang Sunda. Intina mah anu ngaranna Urang Sunda téh bisa kapanggih di Luar Nagrég (Luar Nagri).

Kaka, tukang maen bal Real Madrid

Di sababaraha wewengkon di Luar Nagrég bisa kapanggih Urang Sunda, anu bisa katempo dina ngaranna éta jalma. Ngaran jalma éta sanajan aya di Luar Nagrég, tapi ngaranna maké kecap anu osok dipaké ku Urang Sunda. Supaya gampang mah, pikeun buktina bisa ditilik dina ngaran-ngaran jalma anu jadi tukang maén bal di Luar Nagrég. Aya sababaraha (lamun henteu disebutkeun loba) ngaran tukang maén bal anu ngaranna maké kecap-kecap tina Basa Sunda atawa anu osok dipaké ku Urang Sunda.

Hayang apal? Ieu diantarana

  1. Adan (Antonio Adan), Real Madrid
  2. Balé (Gareth Bale), Tottenham Hotspurs
  3. Dédé, tukang maen bal urang Brasil
  4. Hakan (Hakan Sukur, Hakan Yakin), tukang maen bal asal Turki
  5. Kaka (Ricardo Kaka), Real Madrid
  6. Nani (Luis Nani), Manchester United
  7. Saha (Louis Saha), Everton
  8. Sami (Sami Khedira), Real Madrid
  9. Yaya (Yaya Toure), Manchester City

Ngaran Jalma (Bagean Ka-3): Parobahan Ngaran Jalma di Lembur


Lamun dititenan, ngeunaan ngaran jalma-jalma, hususna di lembur, aya perobahan. Parobahan dina nyieun ngaran jeung ngalarapkeunana. Parobahan ieu aya lamun dikaitkeun reujeung pparobahan waktu. Jadi ngaran jalma-jalma jaman baheula reujeung ayeuna teh aya parobahan.

Lamun baheula mah ngaran-ngaran anu dipake teh kacida basajanna jeung teu susah lamun diucapkeunana. Sababna ngaran jaman baheula mah lolobana diwangun ku kecap anu ngandung dua engang. Tara leuwih. Jadi ngaran jalma teh pararondok. Jeungna deui tara aya ngaran papanjanganana. Ngaran teh ngan sakecap.

Jadi, ngaran anu dipake teh basajan pisan kusabab diwangun ngan ku sakecap jeung jumlah engangna saeutik, paling dua atawa tilu engang.

Kecap-kecap anu osok dipake jadi ngaran teh diantarana wae, pikeun lalaki mah: Cece, Ayok, Adah, Emed, Ihin, Tata, Yoyo, Omo, Oneng, Komar; jeung pikeun awewe: mah Ocoh, Icih, Kenoh, Enah, Omoh, Ijah, Eem, jeung nu sejenna.

Nyedek ka jaman beh dieunakeun, kecap anu dipake ngaran jalma teh osok aya panambahan ku ngaran papanjangan. Jadi anu tadina ngaran teh ngan ukur diwangun ku sakecap, bisa diwangun ku dua kecap atawa leuwih. Salasahiji tujuanna teh pikeun ngabedakeun ngaran hiji jalma jeung jalma sejenna. Misalna wae, kadang aya anu ngaranna teh Cecep. Anu ngaranna Cecep teh biasana mah osok leuwih ti saurang. Nya pikeun ngabedakeun jalma-jalma anu ngaranna Cecep teh osok ditambahan ku kecap papanjanganana. Jadi wae aya anu ngaranna Cecep Sutisna, Cecep Komar, Cecep Maman, jst. Salian ti pikeun ngabedakeun teh, geus jamanna lamun ngaran teh diwangun ku dua kecap atawa leuwih. Asa kurang pas lamun ngan ngaran ngan ukur diwangun ku sakecap. Komo di sakolaan, osok ditanya ngaran papanjanganana. Lamun teu boga ngaran papanjangan teh, apanan aya nu nyebut Cecep wungkul. Padahal kecap wungkul mah lain ngaran.

Pikeun danget ayeuna, kecap ngaran anu osok dipake teh biasana mah kecap-kecap anu meunang minjeum ti basa sejen, basa luar nagri. Contona wae tina basa Arab.

Pikeun kolot anu ngarti kana bagbagan agama Islam mah, lamun ngabogaan budak teh osok dingaranan ku kecap meunang nginjeum tina kecap basa Arab. Malahan mah ngaran sorangan oge osok dilandian atawa diganti jadi make basa Arab, ku jalan make rarangken Abu atawa Umi anu disambungkeun jeung ngaran budak anu meunang ngaranan tina basa Arab. Jadi wae anu tadina ngaranna biasa-biasa misalna Dodo, bisa ngabogaan lalandian jadi Abu Jamilah.

Ngaran Jalma (Bagean ka-2): Beurat ku Ngaran


Dina milih ngaran budak, kolot osok milih ngaran anu alus, da sakumaha dina tulisan nu geus kaliwat, ngaran teh bisa jadi mangrupakeun harepan atawa kahayang kolot ka budakna. Mangkana budak dibere ngaran ku hiji ngaran teh, kolot miharep supaya budakna loyog reujeung ngaranna. Contona wae, hiji budak anu dingaranan ku ngaran Cahya, kolotna ngabogaan harepan supaya budakna jadi atawa ngabogaan cahya dina kahirupanana. Atawa ngaran-ngaran sejenna anu ngawakilan kahayang kolot atawa doa kolotna.

Sanajan ngaranna alus, sakumaha kahayang kolotna oge alus, ari dina kahirupan sapopoena mah, eta budak teh tug nepikeun ka gedena, tacan tangtu sarua reujeung kahayang kolot anu diwawakilanan ku ngaranna. Jadi antara ngaran reujeung pasipatanana teh kadang aya anu papalingpang.

Dina hal ieu aya anu disebut atawa istilah, beurat ku ngaran. Geus lumrah, lamun aya budak atawa jalma anu beurat ku ngaran, ngaran eta budak teh osok diganti ku ngaran anu sejen, anu leuwih hampang. Supaya eta budak teh teu beurateun teuing ku ngaranna.

Naon atuh ari beurat ku ngaran teh?

Saperti disebutkeun di luhur, ngaran reujeung pasipatanana teh beda pisan, beda jauh. Ari ngaranna teh alus, anu ngandung harti supaya eta budak teh ngabogaan pasipatan anu sarua reujeung ngaranna, sedengkeun buktina dina kahirupanana, pasipatanana teh beda pisan. Jadi eta budak teh osok asa dibeungbeuratan ku ngaranna anu alus. Jadi wae supaya henteu beurateun teuing, ngaranna teh ‘kudu’ diganti.

Ngaran Jalma (Bagean Ka-1): Pentingna Ngaran


Naon atuh hartina ngaran?

Naon atuh pentingna ngaran?

Sanajan eta pananya teh teu bisa langsung dijawab, tapi da tiap jalma pastina oge ngabogaan ngaran. Taya hiji oge jalma anu teu ngabogaan ngaran. Nya sahanteuna hiji jalma teh ngabogaan panelah atawa ngabogaan landian pikeun ngageroan atawa nyebutkeun eta jalma. Da lamun teu dipapay heula mah, rada susah oge naon atuh hartina ngaran pikeun hiji jalma, da arek ngabogaan ngaran atawa henteu oge, angger wae kasebutna mah jalma, moal jadi nu lian.

Tiap jalma anu gubrag ka dunya, teu ngabogaan ngaran. Da ngaran mah diberena teh lamun eta jalma geus gubrag ka dunya, atawa geus aya calon pijelemaeun. Ngaran hiji jalma teh, biasana mah meunang kolot eta jalma. Waktu jalma eta gubrag ka dunya, kolotna eta budak teh biasana mah langsung mere ngaran pikeun eta budak.

Jadi, hal anu kahiji pentingna ngaran nyaeta ngaran teh mangrupakeun pamere ti kolot ka budakna. Anu ngaranna kolot ka budak, naon anu diberekeun ka budakna teh tangtuna oge jadi hiji tanda kanyaah pikeun budakna. Ngaran teh jadi hiji tanda kanyaah ti kolot ka budak. Anu ngaranna tanda kanyaah, pastina oge moal wani mere anu goreng, kolot mah lamun mere teh bakal milih anu alus. Bakating ku hayang mere ngaran anu alus, lolobana kolot teh osok mikir heula saacanna mere ngaran ka budak. Ngaran naon anu alus pikeun budakna. Malahan mah aya oge anu nepikeun ka tatanya heula ka kolotna atawa jalma anu dipikolot, leuwih jauhna nanya ka jalma anu bisa atawa jalma anu pinter. Eta teh tujuanana mah nya pikeun kaalusan budakna, alus ngaranna alus pasipatan budakna dina ngajalankeun kahirupanana.

Terus oge, kolot mere ngaran ku hiji ngaran ka budakna teh bisa jadi mangrupakeun harepan kolotna pikeun kahirupan budakna. Jadi dina ngajalankeun kahirupanana teh budak teu weleh nilik kana ngaran manehna, piraku ngaranna alus ari pasipatanana goreng mah.

Salian ti eta oge, ngaran teh jadi hiji pengbebeda hiji jalma jeung jalma sejen. Si eta mah ngaranna Anu, si itu mah ngaranna teh Anu, jeung lian-lianna deui. Dina kahirupan wae, lamun arek ngageroan hiji jalma, tangtuna oge make ngaran eta jalma atawa lalandianana. Moal ku kalimah, “Hey” atawa “Si Eta”. Da tangtuna oge jadi ngabingungkeun, komo lamun jalmana teh eukeur ngariung atawa loba jalma.

Tina harepan kolot, ngaran oge bisa jadi hiji doa. Da harepan teh lamun dinyaankeun mah mangrupakeun doa. Harepan teh jadi kahayang anu kudu kacumponan atawa kajadian. Sedengkeun doa mah langsung menta ka Pangeran ngeunaan hiji hal. Lamun kolot mikahayang budakna teh pinter, kadang aya kolot anu ngaranan budakna teh ku kecap anu aya pakaitna jeung kapinteran. Lamun budakna hayang cageur, kitu oge. Jeung kahayang atawa doa lianna.